İdeal Alt Yazı: Lezzetli Çeviri Ayarlar

[Harvey Dent]

Artık tahammül edemediğim iki şey belirtmek istedik. Çok fazla yapılan bir hata olduğu için artık yazma gereği duydum.

Crywolf Yalancı Çoban
Secret Santa Yılbaşı Çekilişi

Anlamlarına gelmektedir.

[skyser]

Çeviriye girişilirken genelde atlanan bir konuyu hatırlatmak istiyorum. Genelde kaynak dile hakim olmanın yeterli olacağı düşünülür. Halbuki hedef dilin, örneğimizde Türkçe'nin ana dil olması yeterli değildir. Türkçe'nin cümle yapısına, kelime türetme biçimlerine de hakim olmak gereklidir. Çeviriye girişmeden önce Türkçe dilbilgisi kurallarına bakmakta da yarar var. Bu açıdan Dil Derneği'nin yayınlarını öneririm: http://www.dildernegi.org.tr

[bluemania]

Filmdeki karakterlerin eğitim durumuna ya da mensup oldukları sınıfa, kültüre göre konuşmaları değişiyor. Bazen öyle cümlelerle konuşuyorlar ki bu konuşmadan tüm cehaletlerini, hitabet eksikliklerini anlayabiliyorsunuz. Fakat çeviri yaparken güzel dilimizin tüm kurallarına uyacağız diye o karakterin söyleyemeyeceği muntazamlıkta cümlelerle çeviri yapmak bana çok doğru gelmiyor. Benim çeviri konusunda otorite olacak bir durumum yok hatta deneyimim de pek yok. Ancak filmi altyazı ile izlerken bunları farkedebiliyorum. Bundaki hassasiyetimin sebebi zannediyorum ki senaristin, yönetmenin ilettiği mesajın doğru araçlarla bana iletildiğinden emin olmak isteğidir. Çevirmeni de bu anlamda onların sözcüsü gibi görüyorum. Siz ne dersiniz?

[R0BlN]

Bundaki hassasiyetimin sebebi zannediyorum ki senaristin, yönetmenin ilettiği mesajın doğru araçlarla bana iletildiğinden emin olmak isteğidir.

Bu endişenizde haklısınız, ama her çeviri ister istemez aslından bir şeyler kaybettiriyor.

Konunun teknik yönü de var: Altyazı, bir edebiyat eserinden farklı olarak, ekranda kaldığı birkaç saniye içinde gözün takip etmesini gerektiriyor. Kurallara uygun cümleler bu takibi kolaylaştırıyor. Bu nedenle örneğin bir köylü konuşuyor diye sürekli "gelcem, gitçem" diye konuşturmak doğru olmaz, seyirci bir süre sonra altyazıyı takip edemez duruma gelir. Ancak ufak nidalar eklenebilir: "he, ya, yahu, lan" veya abartıya kaçmamak kaydıyla günlük konuşma dili kullanılabilir: "abicim, n'aber, vs".

[bluemania]

Ancak ufak nidalar eklenebilir: "he, ya, yahu, lan" veya abartıya kaçmamak kaydıyla günlük konuşma dili kullanılabilir: "abicim, n'aber, vs".

Benim söylemek istediğim de buydu aslında. Siz güzel örneklendirmişsiniz, teşekkürler. Mesela bir durumu yalanlamak için kısa bir 'Hayır' yerine 'Yoo' kullanmak çeviri için daha uygun olabilir. Ama 'Yo' aslında 'Yok' kelimesinin kısaltması. Bazen çok küçük nüanslar için bu türden kural esnetmeleri yapılabilir diye düşünüyorum.

[Clint Eastwood]

Ben bir keresinde çevirinin her yerinde "He ya" kullanmıştım. Küçük fakir bir çocuk vardı, sürekli yes diyor ama öyle abartılı bir tonlamayla söylüyordu ki, o şeker çocuğa "he ya" dedirtivermiştim. Çok da hoşuma gitmişti yaptığım şey

"Yo", "yahu", "vallahi" kullanılır tabiî ki. "Yo" da bir kelime, ama olan kelimeyi deforme etmemek gerek diye düşünüyorum. "Gitçem, gelcem" vs. gibi.

Bu ileti Clint Eastwood tarafından May 25 2010, 04:50 PM yeniden düzenlenmiştir.

[mezdap]

Bundaki hassasiyetimin sebebi zannediyorum ki senaristin, yönetmenin ilettiği mesajın doğru araçlarla bana iletildiğinden emin olmak isteğidir.

Bu endişenizde haklısınız, ama her çeviri ister istemez aslından bir şeyler kaybettiriyor.

Konunun teknik yönü de var: Altyazı, bir edebiyat eserinden farklı olarak, ekranda kaldığı birkaç saniye içinde gözün takip etmesini gerektiriyor. Kurallara uygun cümleler bu takibi kolaylaştırıyor. Bu nedenle örneğin bir köylü konuşuyor diye sürekli "gelcem, gitçem" diye konuşturmak doğru olmaz, seyirci bir süre sonra altyazıyı takip edemez duruma gelir. Ancak ufak nidalar eklenebilir: "he, ya, yahu, lan" veya abartıya kaçmamak kaydıyla günlük konuşma dili kullanılabilir: "abicim, n'aber, vs".

Lisedeyken öykü yazardım kısa kısa, karadenizli karakterlerin çoğunlukta olduğu bir hikaye esnasında ben de aynı meraka kapılmıştım. Alt yazıda doğal geliyor bazı sahnelerde tabii ancak öyküde böyle bir şeyi niye yaptım diye düşünüyordum ki günlüğümde "cümlelerin masumluğunu korumak adına" gibi bir notuma denk geldim. Belki de yeni bir çığır açacaktım ama olmadı.

[JnRMnT]

"cümlelerin masumluğunu korumak adına"

Tuttum bunu

[denmona]

çeviri demişken dün kadıköy-beşiktaş vapurunda sezai'yi gördüm...SEZAİ AYDIN..."sezai" diye seslendim...şimdi "sezai bey" öff çok uzak,"sezai amca" cık,daha çok yaşasın,genç bence:) biraz görgüsüz gibi olabilir ama bilmem,bence en samimisi,o benim "sezaim"di çünki..çocukluğumdan beri hayatımda olan,hep genç,hep dinamik bir sesti....sezai diye başladım ama abartmadım,konuşmada "siz"le devam etmeyi uygun buldum,dedim ki: "çocukluğumdan beri hayatımın içindesiniz,hep varsınız,emekleriniz için teşekkür ediyorum size,saaolun,vaarolun" dedim,beşiktaş'a inerken vapurdan...

[Peace]

I'll be damned: Bak sen şu işe!
Bunu bu şekilde çevirmeyi başaramazdım kesinlikle, teşekküler.
Şu yukarıya bakınca korktum biraz açıkcası

[AtHırsızı]

Harika bir başlık olmuş. Katkısı olan herkese sonsuz teşekkürler.